HSP-er en werk

De hoogsensitieve persoon heeft een groot empathisch vermogen, voelt aan wat nodig is en wat er moet gebeuren. Hij is zo gericht op zijn omgeving dat hij behoeftes en gevoelens van anderen vaak beter voelt dan die van hemzelf. Ook heeft hij een sterk  verantwoordelijkheidsgevoel, waardoor hij er wil zijn voor anderen. Hoe hij er vaak niet is voor zichzelf, lijkt hij niet te beseffen. Dit besef is echter van groot belang omdat het de mogelijkheid biedt om op een andere wijze te gaan werken. Het opent de ogen van de hsp voor een ander leven, waarin hij zijn levenstaak kan vervullen.

———————————————-

Hoe vergaat het de meeste hsp’s op het werk? Meestal niet zo goed. De onbewuste hoogsensitieve persoon doet z’n best, vanuit angst en gevoelens van leegte en van afhankelijkheid. Ook heeft hij vaak een (vals) idee klein en machteloos te zijn. Hij voelt zich snel onder druk gezet, en leeft vanuit een idee van ‘moeten’. Dit moeten zit in hemzelf, maar wordt al snel aangeraakt door wat anderen zeggen of doen. Hij is erg gevoelig voor wat anderen van hem verwachten, zelfs al worden deze verwachtingen niet eens uitgesproken. En vanuit zijn behoefte om te voldoen en het goed te doen, gaat hij ijverig aan de slag.

De hsp kan er niet tegen als mensen hem zeggen hoe hij zijn werk moet doen of hem op de vingers kijken. Hij heeft een grote behoefte aan zelfstandigheid en autonomie, en wil de ruimte krijgen om zijn werk op zijn manier te doen. In zijn tempo ook het liefst want deadlines die anderen stellen kunnen hem een opgejaagd gevoel geven. Hij haalt ze meestal wel, maar vraag niet hoe! Deze behoefte (van de ziel) aan autonomie gaat gewoonlijk gepaard met een soort tegenstrijdig gevoel van afhankelijkheid. Ergens in iedereen leeft ook nog die behoefte van het ego of innerlijk kind, de kleine ‘ik’ noem ik die, om goedkeuring en bevestiging te krijgen. Dit kan een innerlijke strijd opleveren die ook ongetwijfeld soms een uitwendige vorm krijgt, zoals conflicten met anderen.

Spanningen op de afdeling, spelletjes die mensen spelen, onderhuidse emoties en onuitgesproken kwesties kunnen voor anderen onopgemerkt blijven; voor de hsp worden ze na een tijd ondraaglijk. Want hij voelt ze. Maar wat kan hij ermee? Hij weet niet altijd hoe hij om moet gaan met het verschil tussen wat mensen zeggen, bijvoorbeeld in een geprek of in een vergadering, en wat hij ergens in z’n onderbuik voelt dat er werkelijk leeft of speelt. Dus hij houdt zijn mond en blijft zitten met een knoop in de buik. Of hij doet een onbeholpen poging de kwestie bespreekbaar te maken waardoor het zijn probleem lijkt te zijn en er verandert verder niets.

Nee, de onbewuste hsp aan het werk is niet iets om vrolijk van te worden. Net zoals de onbewuste hsp zelf meestal ook niet echt vrolijk wordt als hij zijn werk op deze manier doet. Het wordt dan ook hoog tijd voor een verandering in de houding van de hsp. Hij moet ophouden zich te gedragen als Calimero en gaan zien dat hij een kanjer is, een veelzijdige en krachtige ster, en zich als zodanig gaan gedragen. Hoe kun je als hsp deze ontwikkeling doormaken?

De onbewuste hsp is afgestemd op de omgeving en voelt wat daar leeft. Hij is echter zelden (goed) afgestemd op zijn eigen wezen, op eigen gevoelens, ideeën, verlangens en behoeftes. Hierdoor weet hij vaak niet wat hij wil of welke kant hij op moet. Zijn richting wordt dan ook geregeld bepaald door anderen. De eerste fase in de ontwikkeling van de hsp is dan ook de omslag van afgestemd zijn op ‘buiten’ naar afgestemd raken op zijn eigen innerlijk. De aandacht dient naar ‘binnen’ gericht te worden, zodat contact kan worden gemaakt met ‘ik voel’ en ‘ik wil’.

De ontwikkeling dient echter verder te gaan. Juist doordat de hoogsensitieve persoon meer voelt en ziet dan anderen heeft hij een taak of verantwoordelijkheid om bewust om te gaan met deze vermogens. Om niet verstrikt te raken in het ‘ik’ en mogelijke ego-behoeftes die daarbij horen, dient de hsp zich af te stemmen op een hogere macht of wijsheid. Hierop te focussen geeft een gevoel van stabiliteit. Door te onthechten van eigen meningen en verlangens en dergelijke, bereikt hij een zekere objectiviteit. Hij zal weten en doen wat nodig is.

Hoe kun je deze afstemming bereiken? Ontspanningsoefeningen, meditatie, rustmomenten, yoga en ook bidden zijn goede manieren om de aandacht naar binnen te richten en om in contact te komen met die grotere wijsheid, levenskracht, eenheid of god. Van belang is dat je je aandacht focust op een vast punt, bijvoorbeeld je ademhaling, en je rusteloze geest niet alle kanten op laat gaan. Hierdoor kom je in een rust en stilte terecht en in een ervaring van vrede en onvoorwaardelijke liefde.

De hsp heeft in zijn ontwikkeling wel wat onder ogen te zien, om te beginnen zijn Calimero houding, wat soms erg confronterend is. Het lijkt of zijn leven moeilijker is dan dat van vele andere mensen, en dat hij meer verantwoordelijkheid draagt. Zolang de hsp onbewust is en zich verantwoordelijk voelt voor zaken waarvoor hij dat niet is, zoals het geluk, de gevoelens en het leven van anderen, weegt deze verantwoordelijkheid zwaarder dan nodig is. Als de hsp daarentegen enkel de verantwoordelijkheid op zich neemt voor wat hij zelf voelt en nodig heeft en om bewust om te gaan met zijn intuïtieve vermogens, dan wordt het hem nooit te veel.

De hsp voelt zich anders omdat hij anders ís. Door zijn intuïtieve gaven en zijn zuivere gevoel voor verantwoordelijkheid, harmonie en rechtvaardigheid, staat hij anders in het leven en in de wereld dan veel mensen om hem heen. Dit leidt tot een idee en gevoel van ‘minder’ zijn bij de hsp en het maakt hem erg onzeker.

Het tegendeel is echter waar. De hoogsensitieve persoon is of heeft niet minder, hij heeft juist meer, namelijk dat beter (ontwikkeld) vermogen tot afstemming op het hogere, het ware en het zuivere. Naar mijn ervaring hebben hsp’s veelal een enorme creativiteit en veelzijdigheid, een grote fantasie en verbeeldingskracht. In een wereld die (vooralsnog) erg eenzijdig is gericht op ratio, orde en normen, wordt dit vermogen echter niet gezien en op waarde geschat. Zolang de hsp van de ander blijft verlangen dat die hem ziet, bevestigt en waardeert in wie hij is, in al zijn (anders) zijn, dan blijft hij onzeker. De ander kan de hsp niet zien zoals die is, enerzijds omdat hij daartoe niet over de nodige vermogens beschikt en anderzijds omdat de hsp zichzelf ook niet láat zien. Het gaat erom dat de hsp zelf gaat zien wie hij (echt) is. Dit kan hij bereiken door zich af te stemmen op zijn innerlijk en op het hogere. Hij gaat dan de waarheid zien, zijn ware zelf. Dan gaat hij ook het ware (zelf) zien in anderen. Anderen hoeven hem niet langer te zien en te bevestigen, hij kan nu anderen gaan bevestigen.

Als je de dingen in hun ware licht ziet en je gaat zien wat nodig is in een gegeven situatie, dan kun je het juiste doen. En dit is mijns inziens de belangrijkste taak van de hsp. Het is zijn levenstaak om zich af te stemmen op de eenheid of het goddelijke en vandaaruit de juiste dingen te doen, namelijk de wereld bezielen met zijn licht, liefde, (fijn)gevoeligheid, creativiteit en verbeeldingskracht, om zo verandering te brengen in de wereld.

Wat voor werk hij doet en waar en met wie maakt in wezen niet zoveel uit. Hsp’s kun je tegenkomen in allerlei vakgebieden of werkvelden, het gaat erom dat ze werk doen dat bij hen past en dat recht doet aan hun kwaliteiten en verlangens. Deze moeten ze dan wel eerst onderkennen natuurlijk. Voor mij is het een omslag in mijn loopbaan geweest toe ik me realiseerde dat ik alleen nog maar met mensen wilde werken, als loopbaancoach, en beslist niet meer wilde regelen en organiseren.  Daarnaast dienen hsp’s hun werk bij voorkeur te doen in een omgeving die past bij hun gevoelige aard en die tegemoet komt aan hun behoefte aan autonomie. Ik voel me bijvoorbeeld teveel ingeperkt als ik moet werken op vaste tijden en in het grote en onpersoonlijke kantoorgebouw van een ministerie, waar ik jarenlang heb gewerkt, had ik veel last van de bedompte atmosfeer. Voor mij is het dan ook noodzaak om als zelfstandige te werken zodat ik mijn tijd zelf kan indelen en mijn werk kan doen in een naar mijn smaak ingerichte werkruimte waarin ik me volledig thuis voel.

Deze omgeving dient de hsp zelf te creëren, door uit te komen en te gaan staan voor wat hij voelt en nodig heeft. Daarmee neemt hij de verantwoordelijkheid voor zichzelf en dan is hij echt Calimero voorbij. Niets of niemand kan hem dan nog het gevoel geven dat hij klein of minder is. En ook al voelt hij soms nog angst voor het onbekende, hij zet toch de stap. Omdat hij voelt of weet dat het de juiste stap is. Zoals Shiatsu therapeut Annuska het verwoordt:”Toen ik een vriend enthousiast vertelde over mijn Shiatsu opleiding vroeg hij waarom ik nog niet begon met behandelingen geven. Mijn excuus was dat ik nog geen ruimte had, waarop hij zei wel een ruimte voor mij te weten. Ik ging kijken en het was best spannend, maar toen ik over de drempel stapte, wist ik ‘Dit is het! Dit kan ik nu al en ik ga het doen’. Alles klopte, van de kleur van de ruimte tot het contact met de mensen daar. Ik zal nooit vergeten hoeveel kracht het me gaf om te gaan staan voor wat ik kan”

De wereld dienen

Als de hsp is afgestemd op een hogere macht, leidt een vastberaden ‘Uw wil geschiede’ hem door het leven en de ‘ups and downs’ die daar nu eenmaal bij horen. Deze kan hij dan zien als een onlosmakelijk onderdeel van het ontwikkelingsproces waar hij inzit. Het is niet meer goed of slecht wat er gebeurt, het zijn allemaal ervaringen. Elke bewust beleefde ervaring brengt je op een hoger bewustzijnsniveau. En dat is het doel, de bestemming, van de hsp. Steeds bewuster worden, en lichter, sterker en liefdevoller. Zodat hij de wereld kan dienen met onder meer zijn gevoel, intuïtie, liefde en licht, bewustzijn en aandacht, zijn creativiteit en zijn mensgerichtheid. In een wereld die zich eenzijdig richt op zakelijkheid, efficiency en verhoging van de winst en die daardoor steeds killer en onmenselijker wordt, is dit ook hard nodig.